Data modyfikacji: Czwartek, 15.12.2022

Jaki plecak turystyczny w góry?

Już kilka godzin spędzonych w górach pozwala zresetować umysł i odetchnąć od codzienności. Nieodłącznym towarzyszem górskich wycieczek jest plecak, w którym przechowasz najpotrzebniejsze akcesoria. Jaki plecak w góry wybrać? Jak wygląda dobry plecak górski? Czy każda wyprawa wymaga wodoodpornego plecaka ze stelażem? Odpowiadamy na najważniejsze pytania!

Plecak w góry – z czego powinien być wykonany?

Plecak turystyczny w góry musi być wykonany z dobrej jakości materiałów. Porządne zamki YKK, podwójne lub potrójne przeszycia, solidny system nośny oraz wytrzymałe na rozdarcie materiały pozwolą ci uniknąć przykrych niespodzianek. Urwane ucho plecaka lub rozjechany zamek mogą przekreślić szansę na udany wypad, a w niektórych przypadkach doprowadzą do krytycznej sytuacji.

Z jakich materiałów wykonuje się plecaki górskie? Jednym z najlepszych i najpopularniejszych jest Cordura, czyli gruba i wytrzymała tkanina z włókien syntetycznych. Jest wyjątkowo odporna na przetarcia, więc idealnie nadaje się na skaliste szlaki. Oprócz wytrzymałości liczy się również ciężar materiałów. Duży plecak turystyczny 80 l może ważyć nawet ponad 3 kg, co już samo w sobie jest sporym obciążeniem. Porównując plecaki przed zakupem, porównaj ich wagę i wybierz możliwie lekki model. Czasem nie ma sensu wybierać odpornej na uszkodzenia Cordury, która waży stosunkowo dużo, i wystarczą lżejsze materiały, np. poliester z włóknami rip-stop.

Nylonowe, poliamidowe i poliuretanowe włókna mogą również nadać plecakowi wodoodporność, dzięki czemu sprosta on niewielkiej mżawce bez zaprzęgania pokrowca przeciwdeszczowego. Wodoodporny plecak turystyczny to absolutna podstawa nawet podczas krótkich wypadów w góry. Pogoda w górach może zmienić się w ciągu chwili, dlatego musisz ochronić ubrania, elektronikę czy pożywienie przed zmoknięciem. Kupując plecak w góry, zwróć także uwagę na jakość klamer, elementów plastikowych, pasków oraz wszyć szelek. Są to elementy, które dość często zawodzą.

Plecak turystyczny w góry – jaką pojemność wybrać?

Podstawowa zasada w doborze pojemności plecaka górskiego brzmi – zabierz możliwie mały plecak. Początkowo może się wydawać, że ograniczenie ekwipunku jest niemożliwe i każda rzecz może się przydać. Już po kilku wypadach przekonasz się jednak, że większość rzeczy była niepotrzebna. Przyjmuje się, że maksymalna ciężar plecaka nie powinien przekraczać 25-30% wagi ciała noszącego, a obszerny plecak wręcz zachęca, by zabrać dodatkowe rzeczy. To, co wydaje się lekkie podczas przymiarki w domu, po kilkunastu kilometrach marszu może się jednak okazać nie do zniesienia.

Pojemność plecaka górskiego:

plecak turystyczny 10-20 litrów – idealny na kilkugodzinny wypad na krótki szlak lub speed hiking,
plecak turystyczny 20-40 litrów – plecak na jednodniowy wypad w góry. Pomieści najpotrzebniejsze akcesoria, suchy prowiant oraz odzież przeciwdeszczową,
plecak trekkingowy 40-60 litrów – plecak na kilkudniowy pobyt w górach, z noclegiem w hotelu lub schronisku. Spakujesz do niego wszystkie ciuchy, kosmetyki, akcesoria elektroniczne itd.,
plecak trekkingowy 60-120 litrów – duży plecak turystyczny na długi trekking. Musi pomieścić nie tylko ubrania i najbardziej potrzebne rzeczy, ale również akcesoria biwakowe: schronienie, śpiwór, materac trekkingowy, zestaw kuchenny i zapas jedzenia. Tego rodzaju plecak wybierany jest podczas wypadów na mniej uczęszczane szlaki, gdzie nie ma łatwego dostęp do miejsc noclegowych lub sklepów.

Jaki plecak w góry wybrać? Konkretne scenariusze

Jednodniowy wypad na popularny szlak

Wychodząc na łatwy, kilkugodzinny spacer po górach, wystarczy zabrać ze sobą podstawowe rzeczy: suchy prowiant, wodę do picia i odzież przeciwdeszczową. W takim przypadku idealnie sprawdzi się prosty plecak turystyczny 20 l, bez stelaża. Lekka konstrukcja i materiały pozwolą obniżyć wagę ekwipunku, dzięki czemu skupisz się na podziwianiu uroków przyrody. Choć lekkie plecaki trekkingowe nie mają rozbudowanego systemu nośnego, w dalszym ciągu różnią się od plecaków miejskich. Mają pasy kompresyjne, duże kieszenie na wodę czy termos z herbatą oraz przeciwdeszczowy pokrowiec. Mały plecak górski przyda się także miłośnikom wspinaczki lub pasjonatom amatorskiej eksploracji jaskiń.

Kilkudniowy trekking z noclegami w schronisku

Na kilkudniowy wypad w góry warto wziąć większy plecak trekkingowy. Proponujemy model o pojemności 40 l. Musisz przecież gdzieś pomieścić dodatkowe jedzenie, odzież do spania, ubrania oraz akcesoria higieniczne. Plecaki turystyczne 40 l wciąż są stosunkowo lekkie, jednak mają już system usztywniający plecy oraz zapewniający dobrą wentylację. Powinny mieć już także pas biodrowy odciążający ramiona, nawet jeśli będzie miał jedynie okrojoną formę. Tego rodzaju plecak doskonale sprawdzi się w podróżach autostopowych lub kolejowych.

Dwutygodniowy wypad z nocowaniem na dziko

Obecność namiotu, śpiwora oraz materaca sprawia, że zmieniają się zasady gry. Jeżeli zamierzasz nocować na dziko, a na trasie twojego marszu znalezienie sklepu nie będzie takie łatwe, małe plecaki nie znajdą zastosowania. Tutaj w grę wchodzi jedynie duży plecak wyprawowy 80-100 l. Musisz pomieścić nie tylko akcesoria do spania, ale i dużą ilość jedzenia. Aby zmniejszyć objętość i ciężar ekwipunku, możesz zdecydować się na żywność liofilizowaną, a namiot zastąpić tarpem i hamakiem. Duży plecak turystyczny powinien być podzielony na łatwo dostępne sektory i musi mieć pełnoprawny system nośny. Zwróć uwagę nie tylko na szeroki pas biodrowy czy piersiowy, ale i stelaż, ściągacze kompresyjne, dodatkowe troki, pasy stabilizujące oraz liczbę kieszeni na mniejsze akcesoria.

Budowa plecaka górskiego – funkcjonalny plecak turystyczny

Zanim kupisz plecak w góry, zastanów się, w jaki sposób chcesz z niego korzystać. Jeśli zależy ci na jak najlepszym wykorzystaniu przestrzeni, wybierz model z dużą komorą główną. Pomieści sporo ekwipunku i pozwoli spakować przedmioty o dużych gabarytach. Jeśli jednak lubisz porządek i zabierasz dużo drobnych akcesoriów (np. kamerę sportową, aparat, kuchenkę do gotowania itd.), lepszym wyborem będzie plecak z wieloma kieszeniami oraz przegrodami ułatwiającymi posegregowanie konkretnych akcesoriów.

Funkcjonalny plecak turystyczny powinien być zaprojektowany w przemyślany sposób, który ułatwi korzystanie z niego nawet w najtrudniejszych warunkach. Absolutnym minimum są dwie kieszenie boczne na najbardziej potrzebne rzeczy, np. termos czy kurtkę wodoodporną. W przypadku dużych plecaków górskich, dobrym pomysłem jest także dostęp do komory górnej z dwóch stron lub możliwość dostępu do ekwipunku jak w walizce. Sporym plusem jest zamontowanie pokrowca wodoodpornego na stałe (w kieszonce znajdującej się u dołu), dzięki czemu na pewno nie zapomnisz o nim przed wyjściem na szlak.

Z czego powinien składać się dobry plecak turystyczny?

Komora główna – największa kieszeń plecaka. Najlepiej jeśli plecak ma dostęp do niej nie tylko od góry, ale i od dołu lub frontu. Wyszukiwanie przedmiotu znajdującego się na samym dnie jest wówczas możliwe bez wyciągania większości rzeczy.
Boczne kieszenie – upewnij się, że są wystarczająco pojemne, by zmieścić termos lub butelkę z wodą. Każdorazowe odpinanie plecaka, by sięgnąć po napój, byłoby uciążliwe.
Miejsce na bukłak – na dłuższe wyprawy lepszym wyborem może okazać się bukłak. Dobrej jakości plecaki turystyczne mają nie tylko kieszeń i otwór na bukłak, ale również uchwyt do ustnika na szelkach.
Komora dolna – służy do przechowywania lekkich przedmiotów, np. ręczników lub śpiwora. Może również posłużyć jako miejsce na brudne ubrania.
Komin – wszyty w górną część plecaka komin pozwala awaryjnie zwiększyć pojemność nawet o 10 litrów. Zakończony jest ściągaczem, który zapobiega wypadnięciu przedmiotów.
Klapa – dodatkowa przestrzeń na drobne akcesoria znajdująca się na pokrywie plecaka.
Wewnętrzny organizer – niektóre modele plecaków wyposażone są w organizery ułatwiające przenoszenie drobnych elementów. Są to małe kieszonki oraz pętle wykonane z gumowej taśmy, podobnie jak w szkolnych tornistrach. Jeśli lubisz porządek i organizację, możesz również skorzystać z niewielkich toreb na akcesoria. Te oferowane przez producentów plecaków mają często taśmy na rzep, które zapobiegają przesuwaniu się zawartości plecaka.
Kieszonka na pasie biodrowym – niewielka kieszonka na pasie biodrowym pomieści najcenniejsze i najpotrzebniejsze akcesoria, np. portfel, telefon, okulary, latarkę, kompas czy niewielki scyzoryk.
Miejsce na pokrowiec przeciwdeszczowy – niewielka kieszonka na wodoodporny pokrowiec ze ściągaczem to wręcz obowiązek. Wiele modeli plecaków ma taki pokrowiec w zestawie. Koszt osobnego pokrowca to kilkadziesiąt złotych.

System nośny plecaka turystycznego

Najważniejszym elementem plecaka jest system nośny. To od niego zależy, jak wygodnie będzie ci podczas marszu. Główną rolę wcale nie odgrywają szelki, a pas biodrowy. Ciężki plecak turystyczny 100 l nie może być utrzymywany jedynie na ramionach. Nawet 70 procent wagi powinno spoczywać na biodrach. Przeniesienie ciężaru jest możliwe tylko wtedy, jeśli pas biodrowy jest odpowiednio wyprofilowany i wygodny. To znacznie wygodniejsze i zdrowsze dla kręgosłupa niż utrzymywanie całego ekwipunku na ramionach.

Po czym poznać dobry system nośny? Powinien być stosunkowo gruby i szeroki, wyściełany miękkimi gąbkami oraz przewiewny. Dobra wentylacja pleców to wybawienie w środku upalnego lata. W dobrych plecakach turystycznych stosuje się siateczkową membranę oraz podkładkę izolującą plecak od pleców. Powstała w ten sposób przerwa pozwala na przepływ powietrza i zapobiega nadmiernemu poceniu.

Cechą dobrego systemu nośnego jest również możliwość regulacji. Szelki i pas biodrowy powinny być dobrane do wzrostu turysty, dlatego możliwość podniesienia lub obniżenia szelek jest na wagę złota. To oczywiste, że plecak turystyczny dla kobiety o wzroście 150 cm musi być wyregulowany inaczej niż plecak dla rosłego mężczyzny. Zwróć również uwagę na to, czy plecak ma ściągacze stabilizujące. Zbyt odstający lub chyboczący się na boki plecak górski będzie szalenie niewygodny. Jest to szczególnie ważne w trudnym terenie, gdy musisz przedzierać się przez las, trawersować skaliste zbocza lub pokonywać strome podejścia. Możliwość skompresowania plecaka oraz ustabilizowania jego górnej części jest na wagę złota

Kieszenie i troki plecaka górskiego

Jeśli planujesz wypad w góry z biwakiem, sama przestrzeń ładunkowa plecaka może nie wystarczyć. Część akcesoriów, np. karimata, kijki trekkingowe, śpiwór, narty skiturowe lub toporek, powędruje wówczas na zewnątrz. Za wygodne mocowanie dodatkowego ekwipunku odpowiadają troki. Są to paski ulokowane u dołu, niewielkie gumki (na kije trekkingowe) oraz systemy linek (np. na kask).

Możesz także dokupić dodatkowe troki, montowane w szlufkach plecaka. Modele plecaków trekkingowych wzorowane na konstrukcjach wojskowych mają też systemy pasów molle, umożliwiające dołączenie do plecaka dodatkowych sakw, kieszeni czy uchwytów. Pamiętaj jednak, że pokonywanie trudnych tras z wystającymi akcesoriami może być niebezpieczne. Przytroczone na zewnątrz akcesoria utrudnią też założenie przeciwdeszczowego pokrowca. Korzystaj więc z troków tylko wtedy, jeśli to naprawdę potrzebne.

Popularne plecaki turystyczne – TOP 5

Yukatana Almer 80

Forclaz Trek 100 Easyfit 50 l

Deuter Trail 20 l

Salomon Out Day 20+4 l

CMP Caponord 40 l

Dodatkowy plecak na górski szlak

Kto powiedział, że w górach musisz decydować się tylko na jeden plecak? Jeżeli zabierasz duży plecak trekkingowy i masz przy sobie ogromną ilość ekwipunku, rozważ zabranie dodatkowego plecaka. Mały i lekki składany plecak na wycieczki idealnie sprawdzi się na na krótkich wypadach, a po złożeniu nie zajmie więcej miejsca niż puszka Coca-Coli. To dobre rozwiązanie, jeśli możesz zostawić podstawowy plecak na polu kempingowym, w hotelu czy w schronisku. Alternatywą dla plecaka jest niewielka saszetka biodrowa. Pomieści najprzydatniejsze rzeczy, takie jak klucze, telefon, scyzoryk, portfel oraz minimalistyczną apteczkę. Więcej rzeczy (poza napojami) w większości przypadków nie jest potrzebne. Spacer po górach nie zawsze oznacza ekstremalną wyprawę.